تحقیق تاریخچه چاروق دوزي هنر سنتي

دسته بندي : علوم انسانی » تاریخ
مقدمه :
چاروق دوزي هنر سنتي و دستي شهرستانهاي قوچان و بجنورد مي باشد و چاروق به نوعي پاپوش گفته مي شود كه شبيه به قايق بوده و در محل انگشتان پا با قوسي به طرف بالا برگشته است كه درگذشته مورد مصرف عموم بوده با اين تفاوت كه چاروق براي طبقه اعيان داراي تزئينات بوده و مردم عادي بدون تزئين و ساده آن را استفاده مي كردند
هدف از انجام اين گزارش و تحقيق دراين مورد خاص ، نشان دادن اين وصنعت بودكه مخصوص بجنورد است . ضمن آنكه بعد از تحقيق دراين مورد و ديدن مراحل كار خودم بيش از پيش به اين حرفه مورد علاقمند شدم و اميد آن دارم كه بتوانم فرهنگ و آداب و رسوم سنتي منطقه خود را به خوبي بشناسانم .
عمده تحقيق ميداني بود به جز مواردي اندك كه لازم بود از مقالات بهره گرفت .لازم است از استادكاران گرامي ،آقايان حسينعلي محمد زاده و حسين محمد زاده ، كمال تشكر و قدرداني راداشته باشم كه در رجوع براي اين تحقيق ،نهايت راهنمايي را براي من داشتند . همينطور از استاد گرامي ام ، سركار خانم شريفي نيا كه باعث شدند ديد من نسبت به صنايع دستي كشور و فرهنگم بازتر شود .

مواد اوليه
چرم دباغي شدة گاو و گوساله قالبهاي چوبي ،نخ ابريشم ، نخ گلابتون ،نخ قندي ، ابزاركار كفاشي مانند مشته ، صيقال ،سوراخ كن و ............
دباغ خانه چرم
ساخت خودچرم سنتي است . چرم مورد نياز براي ساخت چاروق را دباغي شده فراهم مي كنند . قديم دربجنورد ، دو دباغ خانه وجود داشته كه چرم مورد نياز چاروق دوزان را فراهم مي كرده است . ولي الان در بيشتر از سه , چهار شهر كشور ، دباغ خانه وجود ندارد كه مي توان اصفهان ،همدان و زنجان را نام برد و كارگاه هاي آنها به همان صورت سبك قديم است .
(( تهيه چرم دباغي به اين ترتيب است كه پــوست حيــواني مانندگاو و يا گوسفند را بعد از ذبح از گوشت جدا كرده و پــشت ورويـش را درخمير
آرد جو مي خوابانند و بعـد از30-20 روزآن را خارج مي كنـندكه بعد از اين مدت ،موهـاي پوست به راحتي با كاردك كنده مي شــودو بعد از كنـــدن مــو و خشك شدن ، آن را درون خــــوراك مـازو قـــرار مـــي دهند كه اين مازو از ميوه درختي دركردستـــــان تهـيه مي شود و اين ميـــــوه شبيه به فندق بوده كه ميوه را كوبيـــــده و به آرد تبديــل مي كنند و درون آب حــــل مي كنند و بعد از آن چــرم را درونش قرار مي دهند و بعد از خارج نمـــودن از مازو , چرم را شسته و خشك مي كنند و رنگ گياهي روي سطح خــــارجي آن مي مالند تابه رنگ نارنجي تا قرمز در آيد و سپس اين چرم دبــاغي شده را به شكل مثلث يا مستطيـــل برش مي دهند .))
تعريفي از چاروق
چاروق نوعي كفش سنتي مخصوص شمال خراسان است . حدود 50-40 سال قبل استفاده مي شد . از 40 سال به اين طرف، كم كم با آمدن ماشين و كفش هاي جديد ، استفاده نشد تا حدود سال 60 كه آقاي حسين محمد زاده ، به آن جنبه تزئيني بيشتري دادند . و انواع مختلفي از آن ساختند كه ديگر از بين نرود و به واسطه ارتباطي كه با ادارات مختلف ازجمله جهاد ، صنايع دستي ، ميراث فرهنگي ،ارشاد همبنطور شركت در نمايشگاهها داشتند باعث شدكه بمانند . در ميد