تحقیق در مورد اخلاق عملى و الگوهاى آن

دسته بندي : گوناگون » دیگر
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 7 صفحه

قسمتی از متن word (..doc) :


‏اخلاق عملى و الگوهاى آن
‏يكى از دانش‏‏‏هاى مفيد، علم ‏«‏اخلاق‏‏»‏ است. اين واژه، جمع‏‏«‏خلق‏‏»‏ است‏‏‏به معناى خوى، طبع، سجيه و عادت. موضوع اين علم رفتار و كردار آدمى است. همه عالمان و دانشوران‏‏‏و فيلسوفان از روزگاران كهن تا به امروز به اين رشته از دانش،علاقه و دل بستگى داشته‏‏‏اند و هر يك به نحوى در باب آن سخن‏‏‏گفته‏‏‏اند. اما اخلاق بر دو نوع است: نظرى و عملى. اخلاق نظرى‏‏‏در باره پايه‏‏‏ها و مبانى اخلاق، مفهوم تكليف اخلاقى و مسائلى ازاين دست، بحث مى‏‏‏كند ; يعنى مباحثى كه مستقيما به فعل اخلاقى‏‏‏مربوط نمى‏‏‏شود، اما اخلاق عملى مستقيما به خود عمل مربوط است،انجام عمل احسان، پرهيز از دروغ، غيبت، بهتان، احترام به پدرو مادر و مسائلى از اين قبيل كه به قصد قربت انجام مى‏‏‏شود درحوزه اخلاق عملى است. آن چه كه براى شخص مومن ارزش‏‏‏مند است اخلاق عملى است، زيرا تاعمل خير با نيت‏‏‏خالص، انجام نگيرد، رشد و كمال و فلاح محقق‏‏‏نخواهد شد. هرچه ما در باره اخلاق و يا عرفان نظرى تفحص كنيم،جز انبوهى از اطلاعات و معلومات چيزى نصيبمان نخواهد شد، زيراكه قلب و دل ما از آن‏‏‏ها بى‏‏‏بهره است فقط چاقى و فربهى ذهن،صورت گرفته است. اين سخن به معناى بى‏‏‏ارجى و بى‏‏‏منزلتى عرفان و اخلاق نظرى نيست،چرا كه آن هم در جاى خود مغتنم است، بلكه سخن در راه نجات ومسير رشد و برآمدن انسان است. شك نيست كه جمع بين اخلاق نظرى وعملى، بسيار پسنديده است و آدمى را مسلط مى‏‏‏كند، اما تقيد برعمل و سلوك در مسير اخلاق عملى است كه انسان را از دره‏‏‏هاى‏‏‏هولناك دنيا و آخرت، نجات مى‏‏‏دهد. سالك در مسير اخلاق عملى، به دنبال الگو است تا بتواند از اوسرمشق بگيرد و طى طريق نمايد. در مكتب ما چهارده معصوم پاك‏‏‏عليهم السلام بهترين الگو براى سلوك و گام زدن در وادى اخلاق‏‏‏عملى هستند; همان‏‏‏هايى كه خداوند متعال آنان را پاك گردانيد وسپس اسوه قرار داد. از اين رو است كه در اين مقاله، اشاره‏‏‏اى‏‏‏كوتاه به اين الگوهاى اخلاق عملى مى‏‏‏افكنيم. در كلمات قصار امام على بن ابى طالب (ع) در نهج البلاغه آمده
3
‏‏‏است كه امام مى‏‏‏فرمايد: ‏«‏من نصب نفسه للناس اماما فليبدابتعليم نفسه قبل تعليم غيره و ليكن تاديبه بسيرته قبل تاديبه‏‏‏بلسانه و معلم نفسه و مودبها احق بالاجلال من معلم الناس ومودبهم; هر كه خود را پيشواى مردم خواهد، بايد كه پيش از ادب‏‏‏كردن ديگران به ادب كردن خود بپردازد و بايد كه ادب كردن‏‏‏ديگران به كردار باشد، نه به گفتار. كسى كه آموزگار و ادب‏‏‏كننده خويش است، سزاوارتر به تعظيم است، از آن كه آموزگار وادب كننده مردم است.‏»‏
‏امام صادق (ع)
‏امام صادق (ع) فرمود:‏«‏شيعيان ما وقتى كه در كوچه و بازار راه مى‏‏‏روند و مردم آن‏‏‏ها رامى‏‏‏بينند به ما رحمت و درود مى‏‏‏فرستند‏»‏ و معناى شيعه اين است كه‏‏‏اين‏‏‏ها با عمل ديگران را درس مى‏‏‏دهند نه اين كه در گفتار خوب‏‏‏صحبت كنند، حرف بزنند، وعظ و پند و موعظه بدهند، اما به قول‏‏‏خواجه شيرازى: ‏«‏چون به خلوت مى‏‏‏روند آن كار ديگر مى‏‏‏كنند‏»‏. از امام صادق يا امام باقر عليهما السلام پرسيدند: معنى اين‏‏‏آيه چيست؟ ‏«‏اتقوا الله حق تقاته‏‏»‏ امام فرمود:‏«‏يطاع و لا يعصى; فرمان خدا را ببرد و عصيان خدا را نكند‏»‏.